AKSİYON- 11 Eylül'den beri alarm durumunda olan NATO ülkeleri, Türkiye'nin ev sahipliğinde kitle imha silahlarına karşı tatbikat yapacak.
AKSİYON- 20 Mart 1995'te Japonya'da Tokyo metrosuna sarin gazı verilmesi sonucunda 11 kişinin ölmesi ve 5 bin kişinin ise yaralanması, Kitle İmha Silahları'nın (KİS) sadece savaşlarda kullanılmayacağını acı bir şekilde gösterdi. 11 Eylül 2001'de iki sivil yolcu uçağı ile New York'taki İkiz Kuleler'in yerle bir edilmesi büyük çaplı saldırıların sadece bomba kullanılarak yapılmayacağını hafızalara kazıdı. Ardından ortaya çıkan şarbon korkusu ise hâlâ güncelliğini koruyor. Bugün dünya yöntemi ve etkisi önceden tahmin edilemeyen 'Asimetrik terör' denilen farklı bir savaşla karşı karşıya.
KAYIP NÜKLEER BOMBALAR
Şüphesiz Türkiye de bu tehditle karşı karşıya. Terör örgütlerinin kimyasal ve biyolojik silah elde etmesinden endişe ediliyor. Asıl kaygı verici olan ise Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından kaybolduğu iddia edilen nükleer bombaların teröristlerin eline geçme ihtimali. NATO'nun yeni strateji konseptinde ittifaka yönelebilecek büyük çaplı konvansiyonel bir saldırı beklenmezken bu tür silahlar ve fırlatma vasıtalarının yayılması ittifak için ciddi bir tehdit olarak tanımlanıyor. Ayrıca, devlet dışı unsurların kitle imha silahlarını elde edip kullanma potansiyeli olduğuna dikkat çekiliyor.
KİS ve bunların fırlatma vasıtalarının kontrolsüzce yayılma eğiliminin olduğu bir bölgede bulunan Türkiye, uluslararası bir güvenlik girişimi olan Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Önlenmesi Girişimi'ne (PSI) 2003'te üye oldu. PSI'nın 22 Mart 2005'te gerçekleşen Uzmanlar Grubu Toplantısında, KİS'lerin önlemesi için tatbikat düzenlenmesini isteyen Türkiye'nin bu talebi olumlu karşılandı. Şimdi, tarihinde ilk kez Türkiye KİS'in önlenmesi amacıyla uluslararası bir tatbikat yapacak. "Anadolu Güneşi-06" adını taşıyan tatbikat, 24-26 Mayıs 2006 tarihleri arasında Antalya'da gerçekleştirilecek.
SİVİL UNSURLAR BASKIN
Tatbikatın amacı ihtiyaç duyulan ulusal ve uluslararası bilgi paylaşımı, karar
Tatbikata PSI faaliyetlerine katılan, bunları destekleyen ülkelerle dost ve müttefik toplam 57 ülkeden temsilciler katılacak. Tatbikat, Türkiye'nin KİS'lerin önlenmesi konusuna verdiği önemi göstermesinin yanında, Türkiye'de bu alanda yapılacak ilk tatbikat olması yönüyle büyük de önem taşıyor.
PSI NEDİR?
Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Önlenmesi Girişimi (Proliferation Security Initiative- PSI), kitle imha silahlarının ve bunların yapımında kullanılan malzemelerin kara, deniz ve hava yoluyla transferinin önlenmesini amaçlayan uluslararası bir güvenlik girişimi. Mayıs 2003'te başlayan bu girişim bugüne kadar 60'tan fazla ülkenin desteğini aldı. PSI'ın temelini Paris Önleme Kuralları oluşturuyor. Söz konusu kurallar, kitle imha silahları kaçakçılığı konusunda ülkeler arasında bilgi değişimi, iş birliği tesisi ve alınacak tedbirleri içeriyor. Silahsızlanma alanında önemli bir girişim olan PSI'ın, hukuki dayanağını Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1540 sayılı kararı oluşturuyor. PSI'ye destek veren ülkeler arasında işbirliğini sağlamak maksadıyla, periyodik olarak Uzmanlar Grubu toplantıları yapılıyor.
Seçkin Ergün
