Rice: İran konusunda aynı görüşteyiz

NTV - ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice Ankara’daki temaslarına Dışişleri Bakanı Gül ile başladı. Başbaşa ve heyetler arasında yapılan görüşmeler sonrası iki bakan ortak bir basın toplantısı düzenledi. Dışişleri Bakanı Gül Türkiye ile ABD’nin ortak değerleri paylaştığını söyledi.

Gül, Rice ile yaptığı görüşmeyi “Irak’la ilgili görüşlerimizi paylaştık, Terörle mücadele ele alındı. PKK terör örgütüne karşı Amerika’dan daha fazla işbirliği istedik. Bölgede nükleer silahların artmasından endişemizi dile getirdik. İran’ın nükleer faaliyetleri konusunda umarım diplomatik faaliyetlerle bir sonuca varılır. Ayrıca Kıbrıs ve AB konusundaki desteklerinden dolayı teşekkür ettim” sözleriyle özetledi.

Konuk Dışişleri Bakanı Rice ise Türkiye ile ABD’nin temel sorunlarda aynı düşündüğünü ve birlikte çalışmanın süreceğini söyledi. Temel konularda daha fazla görüşmek ve bilgi alışverisi sağlamak için ortak bir mekanizma geliştirileceğini açıklayan Rice, Irak hükümetine desteğinden dolayı Türk hükümetine teşekkür de etti.

ABD’nin PKK’yı terörist olarak tanıyan ilk ülke olduğunu hatırlatan Rice, “Stratejik ortaklık konusunda mutabık kaldık. Irak hükümetiyle üçlü bir mekanizma kurarak PKK terörünü engellemeye çalışacağız” dedi. Rice İran konusundaysa şunları söyledi:

“Ortadoğu ve İran konusundaki görüşlerimizi birbirimizle paylaştık. İran’dan gelen açıklamalar bizim için endişe verici. İran’ın nükleer teknolojisini ve bilgisini başkalarıyla paylaşmasından endişe ediyoruz. İran’ın herhangi bir şekilde nükleer bir silah geliştirmemeli. Bu ABD’nin, BM Güvenlik Konseyi’nin görüşü, Türkiye de böyle düşünüyor. İran uluslararası anlaşmalara uymalı.” Rice, rejimin İran halkını uluslararası toplumdan tecrit ettiğini de ileri sürdü.

Türkiye’deki demokratik sistemi öven Rice, “Türkiye’de özgürlükler ile din arasında bir çelişki yok. Bölgede böyle bir modelin tesis edilmesinin bizim çıkarlarımıza olduğunu biliyoruz” dedi.

Stratejik ortaklık

Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, Türk-Amerikan stratejik ortaklığını geleceğe taşıyacak bir vizyon belgesinin hazırlanması konusunda mutabakata varıldığını söyledi.

Gül, Rice ile düzenlediği ortak basın toplantısında, iki ülkenin demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan haklarına saygı ve serbest piyasa ekonomisi gibi değerleri paylaştığını ifade etti. Gül, bu çerçevede, “Türk-Amerikan stratejik ortaklığını geleceği taşıyacak bir vizyon belgesinin hazırlanması konusunda mutabakata vardık” dedi.

“Terörle mücadelede daha fazla işbirliği beklentisi”

Terörle mücadelenin iki ülkenin de önem verdiği bir konu olduğunu belirten Gül, Türkiye’nin terör örgütü PKK ile mücadelesinin çok iyi bilindiğine işaret etti.

ABD’nin PKK’yı terör örgütleri listesine alan ilk ülke olduğunu hatırlatan Gül, ABD’nin bu konuda Türkiye’ye yardımlarını unutmadıklarını söyledi. Gül, “Ama kendilerinden çok daha fazla işbirliği ve beklentimiz olduğunu da paylaştık. Özellikle kuzey Irak’ın otorite boşluğundan yararlanan terör örgütünün tekrar zarar vermeye başladığını Rice ile paylaştım” diye konuştu.

Türkiye’nin PKK terör örgütünden çok zarar gördüğünü, binlerce insanını kaybettiğini hatırlatan Gül, terör örgütü PKK’nın insanlık dışı her türlü katliamı yaptığını belirtti.

Bakan Gül, bu konuda “Irak’taki koalisyon güçleri ve Irak hükümetinden büyük beklentileri bulunduğunu” söyleyerek, sözlerini şöyle sürdürdü:

“PKK herkes tarafından terör örgütü olarak kabul edildiğine göre onlarla da mücadele etmek gerekmektedir. Bizim yaptığımız şudur; sınırlarımızı daha iyi kontrol etmektir. Eğer Irak hükümeti kendi güvenlik güçlerini kurar, kendi sınırlarına hakim olur, kendi toprakları üzerinde yarın kendilerine de tehdit olacak olan teröristlerle mücadele ederse bizim o zaman yapacak hiçbir şeyimiz yoktur. Biz kendi topraklarımızı kendimiz koruyoruz. Bu konuda zafiyetler var. Bizim bugünlerde gazetelerde çıkan haberlerin hiçbiri yeni bir şey değildir. Baharla birlikte teröristler faaliyete geçtiği,sınırlardan sızdığı için güvenlik güçlerimiz tedbir almaktadır, yapılan şey budur, yeni değildir.”

Rice: Uzlaşmaya vardık

Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Rice, Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki stratejik ortaklığı geleceğe taşıyacak ortak vizyon geliştirme konusunda mutabakata vardıklarını belirterek, Türkiye’nin demokrasi ve İslam arasında herhangi bir çatışmanın bulunmadığının “en iyi örneği” olduğunu söyledi.

Türkiye ile pek çok ortak değerleri paylaştıklarını ifade eden Rice, Türkiye ile ilişkilere ve daha demokratik ve barışçıl bir dünya konusunda ortak çalışma kabiliyetlerine güvenlerinin sonsuz olduğunu bildirdi.

Rice, “Görüşmelerimizde Türkiye ile ABD arasında stratejik ortaklığı geleceğe taşıyacak ortak bir vizyon geliştirmek konusunda mutabakata vardık. Bu anlamda bir mekanizma geliştirerek, sürekli ve daha sık görüşmeye, iki tarafı ilgilendiren ve ortak çıkarlarımızın bulunduğu konularda daha fazla yoğunlaşmaya karar verdik” dedi.

“Sayın Gül ile ayrıca terörizmle mücadele konusunu da görüştük. ABD, siz de biliyorsunuz ki PKK’yı terörist örgüt olarak tanıyan ve terör örgütleri listesine dahil eden ilk ülkeydi” diyen Rice, ABD olarak, ortak çabalar çerçevesinde istihbarat paylaşımı ya da başka yöntemlerle Irak’ta herhangi bir boşluk oluşması ve PKK’nın bu boşluktan faydalanmasını engelleme konusunda Türk tarafı ile hemfikir olduklarını belirtti.

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile Başbakan Recep tayyip Erdoğan ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’ı kabul etti.

Erdoğan ile görüşme

ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice,Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmesinde, Türkiye ile ABD arasındaki ikili ilişkilerin stratejik ortaklık çerçevesinde ve geniş bir yelpazede devam ettiğini ve aynı şekilde de devam etmesi gerektiğini söyledi. Erdoğan ve Rice arasındaki görüşmede, Irak'taki durum, terörle mücadele, Ortadoğu barış süreci, ikili ilişkilerin düzeyi, İran ile ilgili gelişmeler ve Kıbrıs gibi konular ele alındı. Tarafların bütün bu başlıklarla ilgili genel anlayışlarını ortaya koyduğunu, görüşmede ayrıntıya girilmediğini ifade eden kaynaklar, Erdoğan'ın görüşme sırasında bu konulara ilişkin olarak dile getirdiği yaklaşımlara, ABD Dışişleri Bakanı'nın da özü itibariyle katıldığını belirttiler. Kaynaklar, ''Rice'ın, ikili ilişkilerin stratejik ortaklık çerçevesinde ve her iki ülkenin de ilgi alanına giren geniş bir yelpazede devam ettiğini ve bu sıklıkla da devam etmesi gerektiğini söylediğini, Başbakan Erdoğan'ın da bu fikirde mutabık kaldığını'' kaydettiler. Erdoğan ve Rice, iki ülkenin ilgi alanına giren konuların, ilişkilerin derinliğini ve önemini ortaya koyduğuna işaret ederek, bu konuda ortak kanaati paylaştıklarını ifade ettiler. Erdoğan, görüşmede Türkiye'nin terörle mücadele konusundaki ciddiyetini ortaya koyarak, ülkenin karşı karşıya bulunduğu durumu aktardı. Ayrıntılı ve teknik detayların Gül ile Rice arasındaki görüşmede değinilmesi nedeniyle ayrıntılara girmeyen Erdoğan, terörle etkin mücadelenin sürdürülmesi gerektiğini, Türkiye'nin üstüne düşeni yaptığını, dost ve müttefiklerinden de aynı şeyi beklediğini söyledi. Rice da ABD olarak kendilerinin de bu konuda kararlı olduklarını, PKK'yı terör örgütü olarak tanımladıklarını, gerekli işbirliğini Türkiye ile yapmakta olduklarını, Irak'ta yeni hükümet ile birlikte bir üçlü mekanizmanın devreye girmesi gerektiğini belirtti.

Perde arkası

Rice'ın Ankara’daki temaslarına ilişkin yeni perde arkası bilgiler de ortaya çıkmaya başladı. Edinilen bilgiye göre Kıbrıs konusunda Rice, Dışişleri Bakanı Gül'e, "Kıbrıslı Türklere yönelik izolasyonun kaldırılması konusunda kendi yasalarımız çerçevesinde neler yapabileceğimiz üzerinde çalışıyoruz" dedi. Görüşmede Irak konusunun da ele alındığını anlatan diplomatlar, Gül'ün özellikle Kerkük konusuna özel bir önem atfedilmesi gerektiğine, Kerkük'ün demografisinde yapılan oynamaların çok tehlikeli olduğuna, bunun durumu daha da kötüleştirmesine izin verilmemesi gerektiğine işaret ettiğini söylediler. Diplomatlara göre, Rice da Kerkük civarında meydana gelen demografik değişiklikler konusunda kendilerinin de endişe duyduklarınıbelirterek, bu konuda birtakım çalışmaların yapıldığını, BM'nin de bu konuda yardımcı olabileceğine inandıklarını kaydetti. Diplomatlara göre, Gül, ABD'nin PKK'yı en başından beri terör örgütü olarak kabul etmesinin memnuniyet verici olduğunu, ancak bunun Türkiye'nin ABD'den bu konuda daha fazlasını isteme hakkını doğurduğunu söyledi. Gül, terör örgütünün faaliyetlerini artırdığı bu dönemde ABD'den bu konuda daha aktif olmasını istedi ve PKK'nın elinde çoğu Irak'tan gelen silahların bulunduğunu hatırlattı. Rice'ın PKK ile mücadele konusunda Türkiye'nin endişelerine hak verdiklerini belirterek, ''Irak'ta hükümet kurulduğunda çabalarımızı ikiye katlayacağız'' dediğini aktaran diplomatlar, Rice'ın Irak, ABD ve Türkiye'nin oluşturduğu üçlü mekanizmanın da güçlü şekilde çalışacağını söylediğini bildirdiler. Diplomatlar, görüşmelerde mutabakata varılan Türkiye ve ABD arasındaki stratejik işbirliğini geleceğe hazırlayacak vizyon belgesine de değindiler. Belgenin, yakın zamanda iki ülkeden yetkililerin biraraya gelmesiyle şekilleneceğini anlatan diplomatlar, bu çerçevede önce iki ülkeyi hangi değerlerin bağladığının belirleneceğini, ardından bu değerler çerçevesinde, ağırlıklı olarak hangi siyasi konuların ele alınacağının saptanacağını söylediler.