Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesine Dair Tesbit ve Öneriler

Özellikle kadın ve çocukların mağdur ve erkeklerin fail olduğu bu süreçte toplumsal ayrışmalar ve iletişimsizlikler oluşmakta ve bu da toplumda çatışma ve sorunların şiddet içermeyen yöntemlerle çözümünün önünde engel oluşturmaktadır.

Kur'an'i Hayat Dergisi

Belki de ilk sormamız gereken husus vahiyle muhatap olmuş bir toplumun Kadına şiddet diye bir sorunu neden vardır? Kadını ya da erkeği cinsiyet olarak öne çıkarmayan tüm emir ve yasaklarını direk ey insanlar hitabı ile yapan bir ilahi çağrının muhatabı olan toplulukların Allah’ın eşit şartlarda sorumluluk yüklediği kadına karşı bu akıl almaz sorunlu bakış açısı nasıl oluştu? Kadın nasıl şeytanlaştırıldı ve adı fitne çıkaran oldu? Hayatın iki eşit öznesinden biri iken  nesnesi konumuna nasıl indirgendi?

Bugün kadına yönelik şiddetin sebeplerini konuşurken bundan dini literatürü muaf tutarak sağlıklı bir analiz yapmamız mümkün değildir. Ayetleri kendi toplumunun anlayışına, kendi zihni yapısına göre yorumlayıp mana veren erkek müfessirlerin bunda payı büyük elbette. Meselenin daha iyi anlaşılması için iki örnek vererek geçeceğim.

Doğu toplumlarında kadını dövmek çok yaygındır. Bir gelenek gibi nesilden nesile aktarılarak gelmiştir. “Kızını dövmeyen dizini döver ”sözü bir vecize gibi kabul görmüştür. Yani kadın dövülünce uslanır akıllanır. Dini gelenek bu anlayışın oluşmasına büyük katkı sunmuştur. Ünlü Hanefi fıkıh alimlerinden Cessas ahkâm ayetlerini tefsiri olarak yazdığı meşhur Ahkamu’l-Kur’an isimli eserinde Sad Sûresi 40-43. ayetlerdeki Eyyup Kıssasını –zayıf bile olsa hiçbir hadis külliyatında hatta tevratta bile olmayan mesnedi belirsiz bir hikâye ile açıklayarak, Eyyub’un karısını dövmek için ettiği yeminin Allah tarafından iptal edilmeyip ‘hileyi şer’iyye’ denilen ilahi çözüm olduğu söylenen bir yöntemle halletmesinden dolayı vardığı sonuç şu şekilde olmuştur: Özetle, Nisa Sûresinde nüşuzundan korkunca dövülmesi emredilen kadın Eyyup kıssasındaki bu örnekle, erkek karısını terbiye etmek için dövebilir herhangi bir sebebe de gerek yoktur, diyebilmiştir.

Nüşuz, kavvam, fadl, darb, itaat gibi kelimeler Kur’an’ın genelinde nasıl kullanıldığına bakılmaksızın bağlamından koparılarak keyfi kullanılmış, alakasız yorumlarla anlamı tahrif edilmiş kelimelerdir. Hayatın diğer alanlarında ayetleri çok da dikkate almayan bazı kesimler nedense manalarına takla attırılan bu ayetleri dikkat kesilip yaptıkları züllüme kılıf bulabilmişlerdir. Psikolojide buna algıda seçicilik diyorlar.

Nüşuz kelimesi Kur’an’da Ahzap 53 ve Mücadile 11. Âyetlerde; “kalkıp gitmek, hemen gitmek, ayrılmak” anlamalarında kullanılmaktadır. Nisa 128’de bu kelime erkek için kullanıldığında yine aynı anlamda kullanılmıştır. Ne hikmetse Nisa 34’e gelince kadından bahsederken bunlara yakın bir ifadede kullanılmıyor.

Burada da pek ala kadının kocasından ayrılmak istemesi olarak yorumlanabilirdi. (Kadına boşanma hakkını yasaklayanlar boşama yetkisini tamamen erkekte olduğunu söyleyenler bu anlamı uygun bulmamışlardır tabi) ”Nüşuz”a da kadının kocasından ayrılmak istemesi olarak yorumlamayıp “iffetsizlik, kadının gözünün dışarıda olması, kocaya karşı azgınlık, dik kafalılık, geçimsizlik serkeşlik”  anlamları vermişlerdir. Bu anlamları verince  “dövün” çıkarımı de mubah oluyor herhalde.

Batı toplumlarında insanlar arası ilişkilerde problem oluştuğunda çok rahat tartışılırken, doğu toplumlarında bırakın tartışılmasını, imasında dahi üzeri örtülerek, konu geçiştirilir. İçine kapanık toplumsal yapının o toplumun bireylerine verdiği zararları neden aklı başında analiz edemeyiz çözüm üretemiyoruz sorusunun cevabı burada aranmalıdır. Elbette batı toplumlarında da sosyal ve ailevi problemler var. Fakat orada bir problem ortaya çıktığında bunu inceliyor, üzerine araştırmalar yapıyorlar. Sebep sonuç ilişkisi üzerinden bilimsel temellerle tartışıyorlar. Yetmiyor üniversitede bir bilim dalı olarak okutuyorlar. Psikoloji, sosyoloji, pedagoji, psikiyatri Batı’nın toplumsal ilişkilerde bir problem çıktığında üzerini örtmeden konuşulması ve insanın yapıp etmelerinin arka planının araştırılması sonucu ortaya çıkmış, insanı anlamaya dair bilim dallarıdır.

Sadece meseleyi teşhis ve tedavi etmekle kalmıyorlar, hızlıca caydırıcı yasalar politikalar üretebiliyorlar. Bizde de toplumda sıkça rastlanan durumları eğer üniversitede kürsü kurup inceleme araştırma ve buna dönük politikalar ve yasalar üretme yoluna gidebilseydik bekli de bugün bu kadar şiddeti, cinayeti, tacizi, tecavüzü daha az konuşuyor olurduk. Bugün bu kadar ayyuka çıkan kadına şiddet, taciz, tecavüz varken, yasa yolu ile bir takım caydırıcı cezalar tedbirler öngören İstanbul Sözleşmesi’nin alakasız mevzulara çekilerek tartışılması ve koparılan fırtınayı görünce hala toplumun bir kesiminin bu meselelerin çözümüne dönük bir endişelerinin olmadığını ve bu zulmün bir parçası olduklarının suçüstü savunması mıdır diye düşünmeden edemiyor insan. Bu gün bir yılda 400 kadının cinayete kurban gitmesini tacizin ve tecavüzün her gün ekranlarda yürek burkan haberlerini izliyorsak bu kafamızı kuma gömmemizin sonucudur. Ayıp, günah diyerek üzerini kapattığımız konular patlamıştır. Mızrak çuvala sığmıyor artık.

Belki birkaç nesil sürecek bir zihniyet değişimine şiddetle ihtiyacımız var. Öncelikle dini literatürde kadının aşağılanması eksik, hor ve hakir görülmesine zemin hazırlayan uydurma rivayetlerin kaynaklardan çıkarılması gerekiyor. Allah resulünün ağzına koyulan “hadis” adı altında uydurulan binlerce rivayetten en meşhur birkaçına bakalım: “Kocanı razı etmeden sana cennet yok”. “Kocanın bedenindeki iltihapları yalayarak temizlesen bile hakkını ödeyemezsin” (Cessas). “Eğer kocanı cinsel konuda üzersen Allah ve melekleri sabaha kadar sana lanet eder”. Bütün bunlara baktığımızda Hz. Peygamberin ağzına uydurma rivayetleri koymak kesmemiş ki Allah’a da söyletmişler: “Eğer bir kimse başka birine secde edecek olsa, kadının kocasına secde etmesini emrederdim”. Bu uydurma ve Allah’a atılan iftira ile resmen ikinci tanrı ilan edilmiş kocaya itaat dini bir vecibeye dönüşmüştür. Bu şirk değil de nedir. Bu sözler adeta Kur’an dışında inmiş başka bir dinin ilkeleri gibidir. Ne kadar da Kur’an’ın tanımladığı insan çerçevesine uzak ve zıt duruyor. Erkek cinsinin yüceltilmesi, ilahlaştırılması mutlak itaat gibi konularda kadınların zihninin de değişmesi gerekiyor. Kadın kurban seçilmiş ve bir şeylere adanmış, neye adandığını sorgulayamayacak kadar zihni dumura uğratılmıştır. Mutlu olmayı bile düşünemez hale getirilmiş, görev ve sorumlulukları “büyük ve önemli” kişiler tarafından belirlenmiştir. Saçının uzun aklının kısa olduğuna bile inandırılmış öteki ilan edilen “kandıralı” kadın imajı zaten eksik etektir. Mutfak ve yatak arasında mekik dokuyan kadının, eş ve anne olması dışında sosyal bir varlık olarak insani her türlü eylemi, arzusu, isteği ve talebi yok sayılmıştır.

Kadınların sorunu diye tanımlanan sorun aslında tüm olanlara bakınca; kendilerine “ilahlık taslayan erkek sorunu” gibi duruyor. Erkekler kendi namus ve şeref algısını bile kadın üzerinden tanımlıyor. Erkek ne yaparsa yapsın namusuna ve şerefine leke gelmez. Âmâ aile içindeki kadınlardan biri onlara göre yanlış yaparsa onların namusunu ve şerefini çiğnemiş olur.

Ne zaman kadınlar kendi sorunlarını kendileri konuşmaya başlarsa o zaman çözüme doğru bir adım atmış olacaklar. Bilinen en eski çağlardan beri kadınların sorunlarını hep erkekler konuşmuşlar, hiç susmamışlardır. Ben şahsen İstanbul Sözleşmesi tartışılırken, siyasi ve dini görüşü, eğitim düzeyi ne kadar farklı olursa olsun tüm kesimlerden kadınların bu sözleşmeye sahip çıkıp tartışacaklarını, eksik yönleri ile ilgili taleplerde bulunacaklarını bekliyordum. Ama öyle olmadı. Doktorundan, mühendisinden avukatına kadar yine erkekler büyük bir iştahla bu sözleşmeyi konuştular, tartıştılar hatta garip bir şekilde önemli bir bayan kitlesi de onlara destek vererek sözleşme iptal edilsin dedi.

Bugün yüzümüzü kızartan, duymaya tahammül edemediğimiz, korku filmlerini aratmayan dramlarla gündeme gelen aile kurumu ciddi alarm vermektedir. Devletin yasa koyucularının üzerinde ciddiyetle oturup düşünmesi, politikalar üretmesi gerekiyor.

Toplumsal bozulmanın, çözülmenin, şiddetin arka planında zihin ve algı oluşturan medyanın da önemli bir payı var elbette. Günde ortalama beş saatini TV karşısında geçiren bir toplumun önüne konulan diziler, haberler ve gündüz kuşağı kadın programları adeta şiddeti, zinayı, eşlerin birbirlerini aldatmasını, sahtekârlığı, yalancılığı adeta teşvik edercesine bir eğitim gibi boca ediyor. TV kanallarında akademisyenler şiddeti önlemenin yollarını tartışırken arkasından yayına giren diziler şiddetin görselini vererek adeta nasıl yapılacağının eğitimini veriyor. Sapıklara, tecavüzcülere, şiddet gösterenlere ceza verirken azmettiricilere de ceza verilmesi gerekiyor.

Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bazı öneriler;

• Evlilik çağına gelmiş gençler evlenmek için resmi makamlara başvurduklarında istenen tahlil röntgen gibi tarama materyallerinin yanına tam teşekküllü bir hastaneden ağır psikolojik rahatsızlıkları olamadığına dair rapor istenmelidir. Bu konudaki tıbbi ve ailevi geçmişi titizlikle incelenmelidir. Ruh sağlığı yerinde olmayan bir bireyin anne ya da baba olduğunda çocuklarına verdiği zararın telafisi yok maalesef. Şiddet olan bir ailede yetişen çocuk aynı şiddeti büyüdüğünde etrafına uyguluyor. Şiddetin kısır döngüsü bu şekilde çalışıyor.
• Evlilik kararı alan gençler birlikte en az üç ay olmak üzere evlilik danışmanı psikolog, pedagoglardan oluşan uzmanların verdiği eğitime tabi tutulmalı. Her mesleğin asgari bilgisi ve becerisi için eğitim alınıyorsa evlilik gibi çok önemli bir müessesenin eğitimi de mutlaka olmalı. Gençler haklarını öğrenmeli, problem çıktığında nereye başvurması gerektiğini bilmeli. Bir çocuk dünyaya getirdiğinde ona nasıl davranacağını önceden öğrenmeli. Bu eğitimi almayan gençlere nikâh izni verilmemelidir.
• Aile kurumunun kutsal bir kurum olmadığını, evlenmek kadar boşanmanın da normal olduğunu kabul etmeliyiz. Eğer aile denen kurumda karşılıklı sevgi ve saygı bitmiş, birbirlerini tüketen bir yapıya dönüşmüşse burada evliliğin sürdürülmesi ısrarı yine telafisi imkânsız zararlar doğurmaktadır. Boşanan çiftlere uygulanan baskı, özellikle eşinden ayrılan kadınlara yönelik kötü algı, yolunda gitmeyen evlilikleri sonlandırmada büyük bir engel olarak çıkıyor karşımıza. “Gelinlikle çıktığın eve ancak kefenle gelebilirsin” diyerek evlendirilen kızlar yıllarca uğradığı zulümleri ailelerine dahi anlatamıyorlar. Gerçekten de birçoğu kefenle geri geliyor. Aileler evlendirdikleri çocuklarına sahip çıkmalı. Damatları onları istemiyor diye kızlarını psikopat insanların eline terk ederek, yıllarca bir haber almayan, halini hatırını sormaktan kaçınan ailelerin sayısı hiçte az değil.
• Boşanma ya da aile içi şiddetten dolayı uzaklaştırma için başvuranlara psikolojik destek verilmeli. Tehdit eden taraf eğer tehlike arz ediyorsa mutlaka tutuklanmalı. Şiddet uygulayan kişi evli ve hele de çocukları varsa zorunlu tedaviye alınmalı, tedavisi tamamlanmadan ailesinin yanına gitmesine asla izin verilmemeli. Batıda böyle durumlarda çok iyi uygulamalar var. Bu tarz hasta kişilerin yakınları tek başlarına bırakılmamalı. Böyle bir sorunla mücadele etmek çok zor olabiliyor.

 Aile İçi Şiddetin Çocuklar Üzerindeki Etkileri:

Aile ve sosyal hizmetlerinin çocuk evlerinde her yıl binlerce çocuk maalesef aile içi şiddetin kurbanı olarak koruma altına alınmaktadır. Her yıl bu sayı katlanarak artmaktadır. Bu çocuklar yetişkin olduklarında da sağlıklı ilişkiler kuramıyorlar. Onların mağdur ettikleri çocuklar yine bakım evlerinde büyümek zorunda kalıyor. Bu kısır döngünün kırılması için, çocuk sahibi olan ebeveynlerin bilinçlendirilmesi için eğitimler verilmelidir.

Şiddet çocuklar üzerinde de çok olumsuz etkiler yaratmaktadır. Şiddetin toplumsal ve bireysel düzeyde azaltılması açısından bu konu kritiktir. Yeni kuşakların toplumsal cinsiyet eşitliği fikri ile sorun ve çatışmaları şiddet içemeyen iletişim yöntemleri kullanarak çözmeleri açısından çocukların şiddete uğraması veya tanık olmaları özellikle dikkat edilmesi ve önlem alınması gereken bir konudur.

Aile içinde şiddete tanık olan çocukların üzerinde şiddetin bazı etkileri şöyle sıralanabilir.

• Babasının annesine şiddet uyguladığını gören çocuk, korkar, üzülür, öfkelenir.
•  Olaylarla hiçbir ilgisi olmasa bile suçluluk hisseder.
•  Dayağın ve baskının bir sorun çözme yöntemi olduğunu öğrenir ve bunu uygular.
• Dayak ve baskıdan kurtulmak için yalan söylemeyi seçebilir.
• Babasıyla kendisi arasında güvene dayalı bir ilişki yerine, korkuya dayalı bir ilişkisi olur.
• Babaya karşı öfke duyar.
•  Gelişiminde çeşitli sorunlar yaşayabilir.
• Benlik imajı sarsılır, güven duyguları zedelenir, sınır koyma becerileri gelişmez.
• Kendileri de şiddete uğrarlarsa, kendilerini korumak için strateji üretemezler.
•  Şiddet ortamından kurtulmak için evden kaçabilir, erken yaşta istemedikleri veya hazır olmadıkları bir evlilik yapabilir.

Şiddete maruz kalmış ya da tanık olmuş çocuklar aşağıdaki belirtilerden bir veya daha fazlasını gösterebilir:

•  Uyuyamama, uyumaktan korkma, kâbus görme, sık sık uyanma
•  Tıbbi bir nedene bağlı olmayan, baş ağrısı, mide ağrısı, mide bulantısı gibi bedensel belirtiler
• • Aşırı bir endişe hali, korkular, ani ses veya hareketler olduğunda irkilme
•  Saldırgan davranışlar, sinirlilik, kavgacılık, başka çocukların veya hayvanların canını yakma
•  Öfke nöbetleri veya başka zorlayıcı davranışlar
•  İnsanlara, okula veya eskiden sevdiği etkinliklere karşı ilgisizlik
•  Halsizlik, enerjisizlik
• Hiçbir duygu gösteremez hale gelme
• Yalnız ve terk edilmiş hissetme
•  Konsantrasyonda ve dikkati odaklamakta zorluk ve okulda başarısızlık
•  Alt ıslatma, dil gelişiminde gerileme gibi yaşından küçük davranışlar
•  Sık ve uzun süreli ağlama
• Oyun oynarken hep şiddet temalarına odaklanma
• Temel güven duygusunun sarsılması, özgüven azalması
•  Şiddet uygulamayan ebeveynden ayrılmak istememe
•  Yeme problemleri
•  Uyuşturucu madde kullanımı
•  İntihar eğilimleri

Aile İçi Şiddetin Toplum Üzerindeki Etkileri:

Öncelikle toplumdaki mevcut şiddetin artmasına yol açmaktadır. Hem şiddet uygulayan ve hem değ.i şiddete maruz kalan taraflar arasındaki şiddet ilişkisi, toplumsal düzeyde kendini gösteren şiddeti güçlendirmekte ve bu da bazı bedellerin ödenmesine yol açmaktadır. Özellikle kadın ve çocukların mağdur ve erkeklerin fail olduğu bu süreçte toplumsal ayrışmalar ve iletişimsizlikler oluşmakta ve bu da toplumda çatışma ve sorunların şiddet içermeyen yöntemlerle çözümünün önünde engel oluşturmaktadır.

Kadına Yönelik Şiddet Konusunda Toplumda Oluşan Yanlış Rivayetler ve Doğruları:

Rivayet: “Evlilik bir özel yaşam alanıdır ve bu ilişkide geçenler kimseyi ilgilendirmez” (Kol kırılır yen içinde kalır).

Gerçek: Evlilik, toplumsal bir sözleşmenin ürünüdür; taraflar birbirlerini sevme ve birbirlerine bakma konusunda anlaşmışlardır. Bu anlaşma bozulur ve kadın şiddet nedeniyle acı çekerse, bu tüm toplumun sorunu haline gelir, tıpkı kadının sokakta bir yabancı tarafından şiddete uğramasında olduğu gibi. Şiddet, evliliğin doğal bir parçası değildir ve evlilik şiddet uygulama ehliyetini kazandırmaz.

Rivayet: “Kadınlara yönelik aile içi şiddete yalnızca düşük eğitimli, düşük gelirli ailelerde rastlanır.”

Gerçek: Araştırmalara göre aile içi şiddet, tüm gelir ve eğitim gruplarında görülen bir olgudur. Eğitim ve gelir düzeyi yüksek kadınlar, tam da bu rivayet yüzünden şiddet gördüklerinde kendilerinden utanıp şiddeti açığa vurmak konusunda daha da zorlanırlar.

Rivayet: “Duygusal ya da psikolojik şiddet fiziksel şiddet kadar kötü değildir.”

Gerçek: Uzmanlar “dil yarası” da diyebileceğimiz duygusal şiddetin kadın üzerinde en az fiziksel şiddet kadar yıkıcı bir etkisi olabileceğini savunuyorlar.

Rivayet: “Kadınlar bilinçaltında şiddetten hoşlandıkları için erkekleri şiddet uygulamaya teşvik edebilirler.”

Gerçek: Bu rivayet belki de en yanlış inanış olabilir. Bir insan sokakta dövüldüğünde, hiç kimse olaya o kişinin dövülmek istediğini söyleyerek yaklaşmaz. Birçok kadın, yaşadığı şiddetten kurtulmak için çeşitli yolları denediği halde, toplumun ve kurumların tepkisizliği nedeniyle hiçbir çıkış yolu bulamamaktadır.

Rivayet: “Şiddete neden olan alkol, işsizlik ve uyuşturucu kullanımıdır.” Gerçek: Alkol, işsizlik, uyuşturucu kullanımı gibi faktörler şiddeti doğuran değil, ancak şiddeti artırıcı faktörlerdir. Alkol şiddetin nedeni değildir, ama şiddet uygulayan erkekler tarafından bahane olarak kullanılan bir gerekçedir. “Alkollüydüm, o nedenle kendime hâkim olamadım,” gibi.

Rivayet: “Kadınlar ‘kadınlık görevlerini’ yerine getirmedikleri zaman şiddete maruz kalmayı hak ederler.” (Kadınlık görevleri: Evin, erkeğin, çocukların, evdeki yaşlıların, hastaların bakımı, onlara hizmet ve koca talep ettiğinde cinsel ilişki kurmak, gibi.)

Gerçek: “Kadınlık görevleri” aslında toplumsal cinsiyet rolleriyle kadınlara yüklenen kurallardır. Nedeni ne olursa olsun, her türlü şiddet en temel insan hakları ihlallerindendir ve hiçbir şekilde hoş görülemez.

Rivayet: “Kadına yönelik şiddet konusunda yasal yöntemlerle yapılabilecek fazla bir şey yok.”

Gerçek: Şiddete uğramış bir kadın koruma emri aldırabilir, Türk Ceza Kanunu uyarınca ceza davası açabilir. Sığınma talep edebilir.

Şiddete Maruz Kalan Kişilere Öneriler:

• Evde kesici ve delici aletlerin bulunduğu yerlerden mümkün olduğunca uzak durun, size hareket olanağı verecek alanlarda bulunun.

• Tanık toplamak amacıyla avazınız çıktığı kadar bağırarak komşuları başınıza toplayın.

• Yükte hafif pahada ağır eşya ile kendinizin ve varsa çocuğunuzun giyecek birkaç parça eşyasını ve kimliklerinizi güvendiğiniz bir komşunuzda saklayın.

• Olası bir kriz durumunda yeterli olabilecek miktarda bir parayı yanınızda ve/veya kendi kişisel banka hesabınızda bulundurun.

• Acil olarak arayabileceğiniz, Şiddet Önleme İzleme Merkezleri (ŞÖNİM), sığınma evleri, baroların adli yardım büroları, danışma desteği veren bir kadın örgütü gibi yerlerin telefon ve adres bilgilerini yanınızda bulundurun. Taşıdığınız bu bilgilere şiddet uygulayan tarafından ulaşılamayacağından emin olun. Ayrıca belirtilen ŞÖNİM ve/veya Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İl Müdürlükleri’ne başvurup sığınma evlerinde kalma ve hukuki, sosyal ve psikolojik destek talebinde bulunabilirsiniz.

• Kolluk kuvvetlerine (polis ve jandarmaya) başvurabilirsiniz. Ulaşabileceğiniz en yakın karakola başvurabilirsiniz. Başvurduğunuz karakolda Aile İçi Şiddet bürosu varsa, gerekli işlemler bu büroda yapılır. Karakolda şikâyetinizin mutlaka tutanağa geçirilmesini sağlayın. Bu tutanağa “ifade tutanağı” denir. İfade tutanağını imzalamadan önce okuyun, söylediklerinizin tam ve doğru olarak tutanağa geçtiğinden emin olun. İfade tutanağının bir örneğini almayı unutmayın.

• Savcılığa başvurarak size şiddet uygulayan kişinin cezalandırılması ve 6284 sayılı Yasa uyarınca uygun bir tedbir kararının verilmesi için karakoldaki memurların ve/veya Savcılığın Aile Mahkemesi’ne başvurmasını talep edebilirsiniz.

• Doğrudan, size en yakın ve en kolay ulaşabileceğiniz Aile Mahkemesi’ne başvurarak, 6284 sayılı Yasa gereğince (şiddet uygulayan kişinin evden uzaklaştırılması da dâhil) şiddeti engelleyecek tedbirlerin alınmasını talep edebilirsiniz.

• 6284 sayılı Yasa’ya göre tedbir kararı almak için artık yerleşim yeri Aile Mahkemesi’ne başvurmak zorunda değilsiniz. Size en yakın, en kolay ulaşabileceğiniz, hatta farklı bir şehirde bile, başka bir Aile Mahkemesi’ne başvurabilirsiniz.

Hukuki Haklarınızın İhlal Edilmemesi İçin Alınacak Önlemler:

• Boşanma ihtimalini de düşünerek tedbirli olmanız gerekebilir. Kocanızın malları elden çıkarma girişimine karşı ve tazminat talebinde bulunma ihtimalinizi de göz önüne alarak, sizin üzerinize kayıtlı olmasa da var olan mal mülkle ilgili belgelerin (ev, arsa tapusu, araba ruhsatı gibi) birer kopyasını kendinizde bulundurun. 2002’den sonra evlilik içinde edinilen mallar, eşler arasında aksi bir sözleşme yoksa Medeni Kanun’a göre eşlerin ortak malı sayılır. Yine de, kocanızın evlilik içinde edinilen malları sizden kaçırıp elden çıkarma riski varsa, Aile Mahkemesi’ne başvurarak bu mallar üzerine tedbir konulmasını talep edebilirsiniz. Bu konu ile ilgili olarak, şiddetle ilgili her konuda olduğu gibi, 6284 sayılı Şiddet Yasası uyarınca, Şiddet Önleme İzleme Merkezleri’nden, mahallin en büyük mülki amirine, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İl Müdürlüklerine veya baroların adli yardım bürolarına başvurarak hukuki bilgi-destek alabilirsiniz.

• Oturduğunuz evin (aile konutunuzun) kira sözleşmesinin sizden habersiz feshi ya da satışı sonucu barınma sorunu yaşamamak için önlem alın. Aile konutunuz kiralık ise ve kira sözleşmesinde adınız geçmiyorsa, ev sahibinize yazılı bildirimde bulunarak kira sözleşmesinde taraf olabilirsiniz. Ancak bu durumda artık ev kirasından (en azından kanun önünde) sizin de sorumlu olacağınızı unutmayın. Aile konutu eşinize ait ise, konutun bağlı olduğu Tapu Sicil Müdürlüğü’ne konutun aile konutu olduğunu kanıtlayan muhtarlıktan ve varsa apartman yönetiminden aldığınız belge ile birlikte vukuatlı nüfus kayıt örneği veya evlilik cüzdanıyla başvurup “Aile konutudur” şerhinin işlenmesini talep edin. Bu durumda, rızanız olmadıkça, eşiniz konut üzerindeki hakları sınırlayan hukuki işlemlerde (ipotek, devir, satış, kiralama ya da bağış gibi) bulunamaz ve evi satamaz. Aile konutu şerhinin tapuya işlenmesi talebi harca tabi değildir, masrafsızdır.)(1)

Bunları yazıyor ve konuşuyor olmak elbette can sıkıcı ancak bunlar bizim toplumumuzun gerçekleri ve bu gerçeklere gözümüzü kapattığımızda ya da konuşmadığımızda ortadan kalkmıyor. Hemen hepimizin çevresinde hukuki yasal haklarını bilmediği için mağdur olmuş insanlarla karşılaşıyoruz. Şiddetin önlenmesinde hepimize düşen görevler ve sorumluluklar var. Yan komşumuzda ya da akrabamızın evindeki şiddete duyarsız kalamayız. Bu şiddet sarmalı dönüp dolaşıp hepimizi vurabilir.

Kur’an’a göre kadınların ve kocaların birbirine karşı hak ve sorumlulukları eşitlenmiş. İlahi vahiy bir cinsiyetin üstünlüğünden bahsetmez. Birbirini tamamlayan eş kelimesini kullanır. Yaratıcı bütün hakları ve sorumlulukları ve cezaları dünyada ve ahirette aynı kılmış. Ne var ki pratiğini çok acı bir şekilde gördüğümüz gibi Allah’ın koyduğu sınırlar çiğnendiğinde orada zulüm başlar.